زبان انگلیسی به عنوان یک زبان و ابزار ارتباطی بین‌المللی، از دیرباز یکی از نقاط ثقلی بوده که همواره خانواده‌های ایرانی به دنبال تقویت آن در فرزندان خود بوده‌اند؛ اما متأسفانه به خاطر آموزش‌های نادرست و نبودن هدف مشخص و همچنین دست‌کم گرفتن اهمیت و جایگاه توانمندی در زبان انگلیسی، بسیاری از فراگیران زبان انگلیسی به سرمنزل مقصود خود نرسیده‌اند. درعین‌حال، با درک و شناسایی جایگاه یادگیری و آموزش زبان انگلیسی در امکان تعامل با ملل دیگر و تسریع روند پیشرفت کشور، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان سنجش آموزش کشور، کنکور جداگانه‌ای را برای زبان انگلیسی تدارک دیدند که از آن به عنوان « کنکور زبان تخصصی »، « کنکور اختصاصی زبان » « کنکور منحصراً زبان » (یا با املای « کنکور منحصرا زبان ») یا « کنکور زبان » یاد می‌شود.
در این مطلب شما را با کنکور منحصراً زبان بیشتر آشنا می‌کنیم و منابع کنکور زبان تخصصی را نیز معرفی خواهیم کرد.
کنکور منحصرا زبان چگونه است و چیست؟
کنکور تخصصی زبان یا کنکور منحصراً زبان یک جلسه مجزا از جلسات کنکور نظری (کنکور ریاضی، کنکور تجربی و کنکور انسانی) و همچنین کنکور فنی است که علاقمندان به ادامه تحصیل در مقطع لیسانس شاخه‌های مختلف زبان (مترجمی زبان، آموزش زبان و ادبیات زبان انگلیسی) می‌توانند علاوه بر شرکت در کنکور گروه آزمایشی خود، در جلسه آن نیز به صورت جداگانه شرکت نمایند.
زمان ثبت نام در کنکور زبان
ثبت نام کنکور زبان تخصصی یا منحصرا زبان، همزمان با کنکور گروه‌های آزمایشی نظری انجام می‌شود که معمولاً در اواخر بهمن‌ماه است. در طی بازه زمانی اعلام شده از سوی سازمان سنجش می‌توانید فقط شرکت در کنکور زبان را انتخاب کنید، یا اینکه هم در گروه آزمایشی اصلی خود و هم در کنکور تخصصی زبان شرکت نمایید.
زمان برگزاری کنکور زبان تخصصی
کنکور منحصرا زبان به صورت کاملاً مجزا از جلسات کنکور گروه‌های آموزشی نظری انجام می‌شود و می‌تواند بسته به نظر سازمان سنجش، در صبح یا بعدازظهر اجرای کنکور سراسری هر یک از گروه‌های آموزشی اجرا شود؛ البته معمولاً در نوبت بعدازظهر انجام می‌شود. دقت داشته باشید که برای شرکت در کنکور زبان تخصصی باید در بازه زمانی اعلام شده، کارت ورود به جلسه مخصوص کنکور منحصرا زبان را دریافت نمایید.
ساعت برگزاری کنکور زبان درصورتی‌که در نوبت صبح باشد، معمولاً در ساعت 7 صبح و در نوبت بعدازظهر در ساعت 2:30 بعدازظهر خواهد بود. زمان دقیق برگزاری کنکور شما بر روی کارت ورود به جلسه‌ای که از سایت سازمان سنجش دریافت (و چاپ) می‌کنید درج شده است. دقت کنید که حتماً باید زودتر از زمان مشخص‌شده در محل حضور داشته باشید.
ترتیب سؤالات و منابع کنکور زبان
کنکور منحصراً زبان یا اختصاصی زبان به‌مانند سایر انواع کنکور سراسری در دو بخش عمومی و تخصصی برگزار می‌شود که دفترچه‌های آنها به‌طور جداگانه در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد؛ به این معنی که هر دفترچه فقط بعد از اتمام مهلت پاسخگویی به دفترچه قبلی و جمع‌آوری دفترچه‌های قبلی در دسترس شرکت‌کننده قرار خواهد گرفت. ترتیب برگزاری این آزمون‌ها به این صورت است که ابتدا آزمون عمومی و سپس آزمون تخصصی زبان برگزار می‌گردد.
آزمون عمومی
منبع آزمون عمومی کنکور تخصصی زبان با منابع عمومی سایر گروه‌های آزمایشی یکسان است و لذا سؤالات مربوطه فقط از کتاب‌های دروس عمومی مشخص‌شده طرح خواهند شد. معمولاً منابع عمومی آزمون زبان، کتاب‌های زبان و ادبیات فارسی، دین و زندگی، عربی و زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم تعیین می‌شود. این آزمون برای همه شرکت‌کنندگان گروه زبانهای خارجی مشترک است و لذا اگر شرکت در کنکور زبان فرانسوی را هم انتخاب کرده باشید، آزمون عمومی زبان شما به انگلیسی خواهد بود.
در دفترچه عمومی تعداد 100 پرسش چهارگزینه‌ای وجود دارد که مهلت پاسخگویی آن 75 دقیقه است. اما برای کنکور زبان چه درسهایی را بخوانیم؟ منابع و ترتیب معمول سؤالات دفترچه عمومی کنکور زبان به این شکل است:
| اطلاعات دفترچه عمومی کنکور سراسری زبان | ||
| نام درس | شماره سؤالات | مدت زمان پاسخگویی |
| زبان و ادبیات فارسی | 1 تا 25 | 18 دقیقه |
| زبان عربی | 26 تا 50 | 20 دقیقه |
| فرهنگ و معارف اسلامی | 51 تا 75 | 17 دقیقه |
| زبان انگلیسی | 76 تا 100 | 20 دقیقه |
آزمون تخصصی
دفترچه آزمون تخصصی زبان کنکور سراسری زبان تخصصی پس از اتمام مهلت پاسخگویی به سؤالات عمومی و جمع‌آوری دفترچه آن در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد. معمولاً تعداد سؤالات این دفترچه، 75 عدد و مهلت پاسخگویی به آنها 105 دقیقه است. به خاطر داشته باشید که این زمان طولانی نباید باعث شود که تصور کنید فرصت زیادی در اختیار دارید؛ چرا که چندین متن برای پاسخگویی به سؤالات درک مطلب در این آزمون تدارک دیده شده که پاسخ دادن به آنها فرصت زیادی را می‌طلبد.
| اطلاعات دفترچه اختصاصی کنکور سراسری زبان | ||
| نام درس | شماره سؤالات | مدت زمان پاسخگویی |
| زبان تخصصی | 101 تا 170 | 105 دقیقه |
چنانچه زبانی به‌جز زبان انگلیسی را انتخاب کرده باشید، دفترچه مخصوص زبان مورد نظر خود را دریافت خواهید کرد.
منابع آزمون تخصصی کنکور زبان انگلیسی
قبولی در کنکور تخصصی زبان مستلزم داشتن تسلط در زبان انگلیسی است. این تسلط معمولاً در سطوح متوسط (Intermediate) یا بالاتر از متوسط (Upper Intermediate) مناسب خواهد بود. ازآنجایی‌که این «تسلط» را نمی‌توان با مطالعه یک کتاب خاص به دست آورد، بنابراین منبع کاملاً مشخص و دقیقی برای آزمون تخصصی زبان وجود ندارد که صرفاً با خواندن آن بتوانید با خیال آسوده در آزمون سراسری شرکت کنید. در نتیجه، همانطور که از چند سال قبل برای شرکت در کنکور گروه‌های آموزشی نظری برنامه‌ریزی می‌کنید (البته باید اینطور باشد!)، برای شرکت در کنکور منحصراً زبان نیز باید از قبل برنامه‌ریزی کرده باشید. چنانچه چنین برنامه‌ای نداشته‌اید، لازم است که فوراً دست‌به‌کار شوید و برای استفاده حداکثری از فرصت باقیمانده برنامه‌ریزی کنید.
با توجه به آنچه که گفته شد، باید از چه منابع و کتاب‌هایی استفاده کنیم؟
نظر به اینکه هدف شما باید افزایش سطح یا Level زبانتان باشد می‌توانید بسته به توان فعلی خود از منابع مختلفی استفاده نمایید. از جمله بهترین و متناسب‌ترین این منابع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کتاب 504 Absolutely Essential Words که با عنوان کتاب 504 یا کتاب 504 واژه و یا 504 واژه ضروری در ایران شناخته می‌شود یکی از کتاب‌های قدیمی، اما بسیار خوب یادگیری واژگان زبان انگلیسی محسوب می‌شود. این کتاب به صورت درس به درس تنظیم شده که در هر درس، 12 واژه جدید را به همراه معنی آنها و سه جمله مثال آموزش می‌دهد. البته طبیعتاً این کتاب تماماً انگلیسی است؛ اما به پارسی نیز ترجمه شده است. البته پیشنهاد ما این است که برای رشد زبانتان و رسیدن به حد لازم برای شرکت در کنکور، زیاد بر روی بخش‌های فارسی تمرکز نکنید و بیشتر به دنبال درک معنی و مفهوم واژگان به زبان انگلیسی باشید. به‌عبارت‌دیگر باید تلاش کنید تا جایی که می‌توانید از دیکشنری‌های انگلیسی به انگلیسی استفاده کنید. نکته دیگر درباره کتاب 504، نداشتن فایل صوتی است. تقویت مهارت‌های شنیداری زبان و یادگیری تلفظ واژگان و جملات یکی از مواردی است که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید. به این منظور می‌توانید از مجموعه ویدیوکاردهای کتاب 504 واژه استفاده نمایید که به صورت واژه به واژه تنظیم شده و علاوه بر معنی، تلفظ تمامی بخش‌های انگلیسی را نیز دربردارد. به‌علاوه، مدت زمان هر یک از این ویدیوکاردها کمتر از یک دقیقه در نظر گرفته شده که می‌تواند به‌راحتی در برنامه روزانه شما قرار بگیرد. برای آشنایی با نحوه استفاده از ویدیوکاردها به مطلبی که پیشتر در این زمینه منتشر کرده‌ایم مراجعه کنید.
- کتاب English Grammar in Use از Raymond Murphy: ویرایش پنجم این کتاب در سال 2019 منتشر شده که سطح آن Intermediate و بالاتر از آن است. در مقدمه این کتاب نیز ذکر شده است که این کتاب برای سطوح مقدماتی مناسب نیست؛ بنابراین پیش از اینکه به سراغ این کتاب بروید باید درک مناسبی از ساختارهای ابتدایی زبان انگلیسی داشته باشید. اگر تصور می‌کنید که سطح زبان شما زیاد بالا نیست بهتر است که ابتدا به کتاب Essential Grammar in Use از همین نویسنده نگاهی بیندازید. توجه داشته باشید که ترجمه این کتاب نیز موجود است؛ اما پیشنهاد می‌کنیم که از نسخه انگلیسی استفاده کنید یا اگر با نسخه فارسی راحت‌تر هستید، اساس کارتان را نسخه انگلیسی کتاب قرار بدهید و تنها اگر مطلبی را متوجه نشدید به سراغ ترجمه فارسی آن بروید. به خاطر داشته باشید که شما قصد دارید در یکی از شاخه‌های زبان انگلیسی ادامه تحصیل بدهید و بدون درک انگلیسی نمی‌توانید مدارج بالا را طی کنید.
- کتاب Oxford Practice Grammar: این کتاب نیز از جمله کتاب‌های مناسب آزمون محسوب می‌شود که می‌توانید برای آن اولویت قائل شوید. دقت کنید که باز هم باید به سراغ سطوح متوسط و بالاتر این کتاب بروید.
- کتاب Vocabulary for the High School Student از Harold Levine: کتاب «واژگان برای دانش آموزان دبیرستانی» نیز یکی دیگر از کتاب‌های خوب موجود برای یادگیری واژگان است.
- کتاب‌های داستان در سطوح Intermediate و Upper Intermediate: خوشبختانه به هر کتاب‌فروشی آنلاین و آفلاینی که مراجعه کنید، انبوهی از کتاب‌های داستان سطح‌بندی شده را مشاهده خواهید کرد که منتظر انتخاب و خوانده شدن هستند. خواندن این داستان‌ها تأثیر به سزایی در بالا رفتن سطح زبان شما خواهد داشت؛ بنابراین اگر واقعاً به فکر قبولی در کنکور زبان هستید، برای خواندن کتاب‌های داستان انگلیسی برنامه‌ریزی کنید. ضمناً کتابی به نام Steps to Understanding نیز وجود دارد که یک مجموعه 4 جلدی از سطح ابتدایی تا پیشرفته از داستان‌های کوتاه و جذاب است. پیشنهاد می‌کنیم حتماً برای مطالعه آن در میان فرصت‌های آزاد خود وقت بگذارید.
علاوه بر این‌ها، منابع دیگری نیز وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید احتمال موفقیت خود در کنکور منحصراً زبان را به حداکثر برسانید؛ به عنوان نمونه:
- Grammar Digest
- Essential Words for TOEFL
- کتاب‌های Active Skills for Reading برای تقویت مهارت‌های خوانداری و درک مطلب
- Idioms in Use
به‌علاوه، تا می‌توانید از دیکشنری‌های انگلیسی به انگلیسی استفاده کنید و تنها در صورتی به سراغ دیکشنری دوزبانه بروید که نمی‌توانید خودتان برای کلمه مورد نظر معادل‌سازی کنید. ضمناً استفاده از دفترچه لغت و فلشکارتهای فیزیکی و نرم‌افزاری، مانند Anki نیز بسیار مفید خواهد بود.
سخن پایانی: پس از آزمون
بعد از اینکه از کتاب‌ها و منابع مختلف موجود استفاده کرده و آماده شدید و در نهایت در کنکور سراسری منحصراً زبان شرکت کردید، چند روزی را به خودتان استراحت بدهید و سپس با امید به آینده برای تقویت هرچه بیشتر زبان خود تلاش کنید. در واقع، حتی در میان فرصت استراحتتان نیز می‌توانید از فیلم‌های انگلیسی‌زبان استفاده کنید. به‌علاوه، شنیدن پادکستهای انگلیسی (برنامه‌های رادیویی ضبط‌شده که برای دانلود در اختیار علاقمندان قرار داده می‌شود) را نیز از قلم نیندازید. به خاطر داشته باشید که شما تنها به دنبال قبولی در کنکور زبان نیستید؛ بلکه هدفتان بلندتر از گرفتن مدرک است و لذا باید تسلط و دانش زبانی خود را تا جایی که می‌توانید و امکان دارد تقویت کنید. تنها از این طریق است که به هدف خود و فراتر از آن دست پیدا خواهید کرد.
چنانچه سؤال یا ابهامی درباره کنکور منحصرا زبان دارید از بخش نظرات استفاده کنید. ضمناً اگر منبع مناسب دیگری را برای کنکور زبان می‌شناسید آن را در قسمت دیدگاه‌ها با ما و سایر خوانندگان این مطلب در میان بگذارید.
این مطلب، پیشتر در سایت ویدیوکارد منتشر شده که متعلق به مالک همین وبسایت است.